Opiniestuk
Europese elites zorgen vooral goed voor zichzelf
OPINIE De beleidselite is ongeloofwaardig. Die wil dat iedereen de buikriem aanhaalt, behalve de elite zelf. Dat leidt tot een electorale opstand in Zuid-Europa.
De verwachte overwinning van de uitgesproken linkse partij Syriza bij de komende Griekse verkiezingen heeft in Brussel, diverse Europese hoofdsteden en tal van krantencommentaren al tot een reeks van scherpe reacties geleid. Grondtoon: hoe durven ze! En: hoe is dat mogelijk?!
Uitgerekend Juncker, die twintig jaar lang het belastingparadijs Luxemburg runde en zo - net als overigens Nederland - jarenlang andere EU-staten, waaronder Griekenland, van hun wettige belastinginkomsten heeft beroofd, blies hoog van de toren, gepaard aan waarschuwingen voor opstekend 'populisme'. Die verbaasde reacties zeggen echter vooral meer over al die van gewone burgers vervreemde politici en commentatoren dan over de Grieken en de mensheid in het algemeen.
Uitgerekend Juncker, die twintig jaar lang het belastingparadijs Luxemburg runde en zo - net als overigens Nederland - jarenlang andere EU-staten, waaronder Griekenland, van hun wettige belastinginkomsten heeft beroofd, blies hoog van de toren, gepaard aan waarschuwingen voor opstekend 'populisme'. Die verbaasde reacties zeggen echter vooral meer over al die van gewone burgers vervreemde politici en commentatoren dan over de Grieken en de mensheid in het algemeen.
Wat de bezuinigingen voor kierzers politiek onacceptabel maakt, is dat zij onevenredig de gewone werkende bevolking treffen.
Het is namelijk eerder verbazingwekkend dat Syriza niet op een nog veel grotere winst kan rekenen, en ook elders in Europa de middenpartijen nog niet veel meer in de problemen zijn gekomen. De Grieken worden geacht dankbaar te zijn voor met enorme bezuinigingen gepaard gaande 'hervormingen' die vanuit Brussel zijn opgelegd, waardoor het nu met het land beter heet te gaan. Het punt is evenwel dat, zoals dat ook voor de gevolgen van diezelfde neoliberale bezuinigingskoers elders in Europa geldt, veel kiezers daarvan bar weinig merken; daarover heeft Dimitris Pavlopoulos al het nodige aan behartigenswaardigs gezegd (O&D, 2 januari).
Wat de bezuinigingen voor hen politiek onacceptabel maakt, is dat zij onevenredig de gewone werkende bevolking treffen. Net als die van de huidige rechtse Belgische regering, die om die reden begrijpelijk tot massale protesten en stakingen hebben geleid, waarover in het zelfingenomen Nederland nogal meewarig is gedaan. Waar gewone Grieken er gemiddeld een kwart in inkomen op achteruit zijn gegaan - dus een aanzienlijk hoger percentage dan de afgesproken inkomensafhankelijke zorgtoeslag die in 2012 bijna de VVD deed ontploffen - merkt de bovenlaag er weinig van. Griekse reders zijn zelfs wettelijk van belasting vrijgesteld en dreigen bij het tegendeel naar elders te verkassen. De elite zorgt in Europa namelijk vooral goed voor zichzelf.
Die ongelijke behandeling van de belangen van bevolking versus bovenlaag in crisistijd vormt de kernoorzaak van de opkomst van 'populistisch' rechts en links, en het tanende aanzien van de elite, die zich de afgelopen eeuw zelden zo ongegeneerd zelfzuchtig heeft getoond als vandaag. Dat is namelijk niet alleen een Grieks probleem of een Belgisch. Voor Nederland geldt dat ook.
Wat de bezuinigingen voor hen politiek onacceptabel maakt, is dat zij onevenredig de gewone werkende bevolking treffen. Net als die van de huidige rechtse Belgische regering, die om die reden begrijpelijk tot massale protesten en stakingen hebben geleid, waarover in het zelfingenomen Nederland nogal meewarig is gedaan. Waar gewone Grieken er gemiddeld een kwart in inkomen op achteruit zijn gegaan - dus een aanzienlijk hoger percentage dan de afgesproken inkomensafhankelijke zorgtoeslag die in 2012 bijna de VVD deed ontploffen - merkt de bovenlaag er weinig van. Griekse reders zijn zelfs wettelijk van belasting vrijgesteld en dreigen bij het tegendeel naar elders te verkassen. De elite zorgt in Europa namelijk vooral goed voor zichzelf.
Die ongelijke behandeling van de belangen van bevolking versus bovenlaag in crisistijd vormt de kernoorzaak van de opkomst van 'populistisch' rechts en links, en het tanende aanzien van de elite, die zich de afgelopen eeuw zelden zo ongegeneerd zelfzuchtig heeft getoond als vandaag. Dat is namelijk niet alleen een Grieks probleem of een Belgisch. Voor Nederland geldt dat ook.
Voorbeelden spatten je tegemoet
Terwijl corrupte topbestuurders hoogstzelden hoeven te boeten, krijgen werklozen bij het minste of geringste torenhoge strafkortingen opgelegd
De sprekende voorbeelden spatten je de afgelopen maanden van de krantenpagina's tegemoet. Men hoeft alleen maar naar het verschil van aanpak tussen bijstand- en belastingfraudeurs te kijken. Terwijl corrupte topbestuurders hoogstzelden hoeven te boeten, en falende bankdirecteuren die de staat miljarden hebben gekost gewoon van hun gouden handdruk kunnen blijven genieten, krijgen werklozen bij het minste onduidelijk of te laat ingevulde formulier torenhoge strafkortingen opgelegd. Vergelijk dit met het beschamende gebrek aan strafrechtelijke aansprakelijkheid van grootschalig knoeiende topfiguren bij de grote accountantskantoren.
De volgens de Volkskrant invloedrijkste man van Nederland, D66-coryfee Hans Wijers, drukte er bij Heineken de uitbetaling van de bonus door, ofschoon de prestatie-eisen niet werden gehaald: een bonus komt immers altijd. Een oudere generatie fatsoenlijke bankiers, zoals de zojuist overleden ABN-voorman Dolf van den Brink of oud-minister Johan Witteveen, walgt terecht van deze inhalige mentaliteit, maar krijgt daarvoor in het grote bedrijfsleven geen voet meer aan de grond. Oud PCM-bestuurder Ben Knapen, die aan de mede door zijn wanbeleid veroorzaakte bijna-ondergang van de halve vaderlandse pers een miljoen overhield, kon het daarentegen ongestoord tot staatssecretaris brengen. Terwijl de VVD met de zegen van de twee andere rechtse partijen CDA en D66 een snellere reductie van de opgeblazen topinkomens in de collectieve sector saboteert, omdat dat daarvoor te kort dag zou zijn, kan wel binnen een week het Pgb van een gehandicapte worden gehalveerd (brief van 27 december).
Het is deze discrepantie die het buikriemverhaal van de beleidselite zo ongeloofwaardig maakt en in Frankrijk, Spanje, Italië en Griekenland tot een electorale opstand leidt. Zoals Eric Zemmour, geciteerd in een uitstekend stuk van Peter Giesen, het formuleerde: 'Onze elites willen het Angelsaksische middel van struggle for life aan de hele bevolking opleggen, behalve aan zichzelf.'
Dat geldt ook steeds meer voor Nederland. Het probleem is slechts dat veel opiniemakers dat, als gevolg van een nog sterk in neoliberale markt-mantra's opgesloten consensusdenken, nog steeds niet willen zien.
De volgens de Volkskrant invloedrijkste man van Nederland, D66-coryfee Hans Wijers, drukte er bij Heineken de uitbetaling van de bonus door, ofschoon de prestatie-eisen niet werden gehaald: een bonus komt immers altijd. Een oudere generatie fatsoenlijke bankiers, zoals de zojuist overleden ABN-voorman Dolf van den Brink of oud-minister Johan Witteveen, walgt terecht van deze inhalige mentaliteit, maar krijgt daarvoor in het grote bedrijfsleven geen voet meer aan de grond. Oud PCM-bestuurder Ben Knapen, die aan de mede door zijn wanbeleid veroorzaakte bijna-ondergang van de halve vaderlandse pers een miljoen overhield, kon het daarentegen ongestoord tot staatssecretaris brengen. Terwijl de VVD met de zegen van de twee andere rechtse partijen CDA en D66 een snellere reductie van de opgeblazen topinkomens in de collectieve sector saboteert, omdat dat daarvoor te kort dag zou zijn, kan wel binnen een week het Pgb van een gehandicapte worden gehalveerd (brief van 27 december).
Het is deze discrepantie die het buikriemverhaal van de beleidselite zo ongeloofwaardig maakt en in Frankrijk, Spanje, Italië en Griekenland tot een electorale opstand leidt. Zoals Eric Zemmour, geciteerd in een uitstekend stuk van Peter Giesen, het formuleerde: 'Onze elites willen het Angelsaksische middel van struggle for life aan de hele bevolking opleggen, behalve aan zichzelf.'
Dat geldt ook steeds meer voor Nederland. Het probleem is slechts dat veel opiniemakers dat, als gevolg van een nog sterk in neoliberale markt-mantra's opgesloten consensusdenken, nog steeds niet willen zien.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten