Orwell: 'Unpopular ideas can be silenced, and inconvenient facts kept dark, without the need for any official ban.'
Na eerst zorgvuldig zijn stem een octaaf te hebben laten zakken om haar het juiste timbre te geven verklaarde opiniemaker Geert Mak op 5 mei 2014 aan het slot van het televisieprogramma Eén op Eén:
Voor vrijheid moet je hard knokken. Voor vrijheid moet je concessies doen. Over vrijheid moet je voortdurend nadenken. Voor vrijheid moet je ruzie maken en rooie koppen krijgen, en uiteindelijk toch maar naar de stembus sjokken. De vrijheidsidealen worden overal ter wereld bedreigd. We leven wat dat betreft op een historisch breukvlak. Op die vrijheid moet je verrekt alert zijn, want anders glipt ze door je vingers en is ze weg.
Over welke 'vrijheid' sprak Mak? Dat bleef volstrekt onduidelijk. Daarentegen was Amy Goodman, journaliste van Democracy Now! in de documentaire Shadows of Liberty alles behalve onduidelijk. Zij wees op de realiteit van de commerciële massamedia:
These private corporations are making profit of the killing. They push for more war, it builds their audiences. They limit the discussion about whether war should continue. They bring you the general versus the colonel, or the pro-war Republican versus the pro-war Democrat and they have these extremely limited debates, while most people are outside of that spectrum. Most people are against war.
Op zijn beurt zei John Nichols, political correspondent for The Nation magazine:
The rapid consolidation of media across broadcast, also in the film, and book publishing created a situation where instead of having the democratic media system that the founders anticipated with thousands of different owners of small weekly newspapers, you no longer had Tom Paine, you had Rupert Murdoch.
Julien Assange, hoofdredacteur van WikiLeaks, vertelde over de activiteiten van Murdoch, de oprichter, grootste aandeelhouder en CEO van News Corporation, een van 's werelds grootste en invloedrijkste media-conglomeraten:
News Corp. and others have eaten out nearly every single independently managed newspaper in the United States. That is quite dangerous, putting its business interests and political interests on top of all that.
'Vrijheid'? Wiens 'vrijheid'? De vrijheid waarover Mak lijkt te spreken, kan alleen bestaan als er een 'vrije pers' zou zijn, die de pluriformiteit weerspiegelt van wat in een samenleving wordt gedacht, en uiteenlopende argumenten tegenover elkaar plaatst, de context uiteenzet waarbinnen de geschiedenis zich voltrekt, de diversiteit van visies toont. Gebeurt dit ook? Nee, integendeel, wereldwijd functioneren journalisten van de commerciële massamedia als de ‘termieten van de reductie,’ zoals Milan Kundera ze zo terecht heeft betiteld, 'termieten' die zelfs ‘de grootste liefde terugbrengen tot een geraamte van schrale herinneringen.’ En waarom zei Kundera dit? Omdat ze:
Over de hele wereld dezelfde simplificaties en cliché’s uit[strooien], waarvan mag worden aangenomen dat ze door de meerderheid zullen worden aanvaard, door allen, door de hele mensheid. En het is niet zo belangrijk dat in de verschillende organen van de media de verschillende politieke belangen tot uiting komen. Achter het uiterlijke verschil heerst een en dezelfde geest. Je hoeft de Amerikaanse en Europese opiniebladen maar door te kijken, van rechts zowel als links, van Time tot Der Spiegel: in al die bladen tref je dezelfde kijk op het leven aan, die zich in dezelfde volgorde waarin hun inhoudsopgave is opgebouwd weerspiegelt, in dezelfde rubrieken, dezelfde journalistieke aanpak, dezelfde woordkeus en stijl, in dezelfde artistieke voorkeuren en in dezelfde hiërarchie van wat ze belangrijk en onbeduidend achten. De gemeenschappelijke geestesgesteldheid van de massamedia, die schuilgaat achter hun politieke verscheidenheid is de geest van de tijd.
En die tijdgeest heeft ervoor gezorgd dat, in de woorden van de Britse auteur John Berger,
er grote delen van de… arbeiders en middenklasse bestaan die zich niet helder kunnen uitdrukken als gevolg van de grootscheepse culturele deprivatie. De middelen om datgene wat ze weten te vertalen in gedachten is hen ontnomen… Ze bezitten geen voorbeelden die ze kunnen volgen, waarbij woorden ervaringen duidelijk maken.
Een avondje televisie kijken en men weet wat Berger bedoeld. Wat blijft erover temidden van dat niet aflatende bombardement aan simplistische propagandistische beelden en woorden? De Britse linguïst George Steiner schreef daarover al in 1961:
Het instrument dat wij nu hanteren, is versleten door langdurig gebruik. De eisen van de massacultuur en massacommunicatie hebben de taal een steeds geringere taak doen vervullen. Wat kan er, uitgezonderd halve waarheden, grove simplificaties of onbenulligheden, overgebracht worden aan dat half-geletterde massale gehoor, dat… overal de voorstelling mag bijwonen?
Het feit alleen al dat Geert Mak in een pro-EU televisie-uitzending met het subtiele en gecompliceerde begrip 'vrijheid' goochelde, onderstreept de juistheid van de hierboven geciteerde inzichten van Europese auteurs. 'Vrijheid'? In The Freedom of the Press wees George Orwell in 1945 op de volgende feiten die Mak almaar verzwijgt:
The sinister fact about literary censorship in England is that it is largely voluntary.
Unpopular ideas can be silenced, and inconvenient facts kept dark, without the need for any official ban. Anyone who has lived long in a foreign country will know of instances of sensational items of news — things which on their own merits would get the big headlines — being kept right out of the British press, not because the Government intervened but because of a general tacit agreement that ‘it wouldn’t do’ to mention that particular fact. So far as the daily newspapers go, this is easy to understand. The British press is extremely centralized, and most of it is owned by wealthy men who have every motive to be dishonest on certain important topics. But the same kind of veiled censorship also operates in books and periodicals, as well as in plays, films and radio. At any given moment there is an orthodoxy, a body of ideas which it is assumed that all right-thinking people will accept without question. It is not exactly forbidden to say this, that or the other, but it is ‘not done’ to say it, just as in mid-Victorian times it was ‘not done’ to mention trousers in the presence of a lady. Anyone who challenges the prevailing orthodoxy finds himself silenced with surprising effectiveness. A genuinely unfashionable opinion is almost never given a fair hearing, either in the popular press or in the highbrow periodicals.
Maar er zijn in de polder geen journalisten die de grootsheid van Orwell bezitten. Mijn collega's van de 'vrije pers' zullen liever hun tong afbijten dan publiekelijk toegeven dat er 'a body of ideas' bestaat, 'which it is assumed that all right-thinking people will accept without question.' Nooit zullen ze bekennen dat een ieder 'who challenges the prevailing orthodoxy finds himself silenced with surprising effectiveness.' Terwijl ze dagelijks in hun werk bewijzen hoe waar de stelling is dat een 'genuinely unfashionable opinion is almost never given a fair hearing, either in the popular press or in the highbrow periodicals,' zullen de mainstream-journalisten blijven ontkennen dat Orwell gelijk heeft. Onthullend in dit verband is dat Orwell The Freedom of Press in 1945 schreef als voorwoord voor de Engelse editie van Animal Farm, maar dat zijn essay als te controversieel eruit gecensureerd werd, en pas in 2010 bij uitgeverij Penguin in boekvorm verscheen, 64 jaar later. Van nabij heb ik kunnen constateren hoe de zelfcensuur in de commerciële pers ook in Nederland de afgelopen kwarteeuw is toegenomen door bezuinigingen, vercommercialisering, fusies en politieke benoemingen bij de Hilversumse omroepen. Wereldwijd is een proces gaande waarbij, volgens John Nichols, auteur en journalist van The Nation Magazine,
all the content for tv, radio and the newspaper is coming out of one shop, a one-size-fits-all newsroom community.
Zijn collega Jeff Cohen, media criticus, hoogleraar en de oprichter van van Fairness & Accuracy In Reporting (FAIR) gaf het volgende voorbeeld:
The head of Viacom, Sumner Redstone, has repeatedly said: having a Republican in the White House is better for my company and I vote Viacom, and for that reason I endorse Bush's election.
Enige achtergrond-informatie:
Viacom Chairman Sumner Murray Redstone, the multi-billionaire who is the controlling shareholder of media conglomerate Viacom and of CBS Corp., was born Sumner Murray Rothstein on May 27, 1923, in Boston, Massachusetts, to Michael Rothstein. His father created National Amusements, a chain of three drive-in theaters, in 1936, after starting out with one drive-in in Valley Stream, New York…
Under Redstone's management, Viacom has assembled one of the largest and most diversified media conglomerates, covering TV broadcasting, cable TV, radio broadcasting (Infinity Broadcasting), outdoor advertising, music publishing, motion pictures, television production, and its original business of TV syndication, King World Productions, which syndicates The Oprah Winfrey Show (1986)…
In 2006, he was ranked #63 on Forbes magazine's list of the 100 richest people in the world, with an estimated worth of $7.7 billion.
http://www.imdb.com/name/nm1176417/bio
http://www.imdb.com/name/nm1176417/bio
In september 2004
now Republican supporter Redstone endorsed George W. Bush for re-election, saying that 'the reason was simple: Republican values are what U.S. companies need.' […] 'I look at the election from what's good for Viacom. I vote for what's good for Viacom. I vote, today, Viacom.'
Maar net als in het poldermodel geldt in de VS dat voor wat hoort wat, en het feit dat de Bush-regering de regelgeving met betrekking tot de media zover had versoepeld dat er nu geen enkel beletsel meer is voor mega media-concerns om concurrenten op te kopen, moesten op hun beurt de miljardairs die de commerciële massamedia bezitten over de brug komen. En dus gebeurde ondermeer het volgende:
CBS News, owned by Sumner Redstone's Viacom multimedia conglomerate, announced January 10, 2005, that it had fired four CBS News employees, 'including three executives, ousted for their role in preparing and reporting a disputed story' about George W. Bush's military service, which aired September 8, 2004, on 60 Minutes.
The story relied on four documents which suggested that, first, Bush had 'disobeyed an order to appear for a physical exam,' and second, that 'friends of the Bush family tried to ''sugar coat" his Guard service.'
http://www.sourcewatch.org/index.php?title=Rathergate:_Sumner_M._Redstone%2C_George_W._Bush_%26_CBS
Die zaak was in het oog lopend, maar men hoeft niet veel verbeeldingskracht te bezitten om te beseffen dat deze vorm van corruptie en cliëntelisme wijd verspreid is. Hetgeen opnieuw de vraag oproept over welke 'vrijheid' Geert Mak het heeft? Een soortgelijk cliëntelisme treft men namelijk ook bij de Hilversumse omroepen aan, zoals ik uit eigen ervaring weet. Mak zelf is daarvan een sprekend voorbeeld. Dan Rather, de befaamde 'News Anchor' van CBS van 1981 tot 2005 formuleerde het als volgt in Shadows of Liberty:
These large conglomerate companies, they contribute to political campaigns. They expect to get something for their money, deciding on their own for their own purposes the news we see on air.
Een soortgelijke ontwikkeling voltrekt zich in Nederland. Wanneer de bestseller-auteur Geert Mak propaganda komt maken voor de EU, dan weet hij dat zijn optreden in de massamedia tevens een uitstekende reclame is voor zijn boeken. Vandaar ook dat zijn uitgeefster haar auteurs informeert hoe ze zich naar buiten moeten presenteren om de oplagen zo hoog mogelijk op te schroeven. Het is allemaal marktwerking, waarbij dissidente opvatting onmiddellijk eruit gefilterd worden. Zowel voor de grootgrutter en de auteur als voor de eerste de beste president van het machtigste land ter wereld geldt één gouden regel: marketing, branding en packaging, anders verkoopt men niets. Dus laat Mak zijn stem een octaafje dalen om met een kordate klankkleur in zijn stem zoveel mogelijk gezag te kunnen uitstralen. Het is natuurlijk allemaal kitsch, maar het werkt. Change You Can Believe In. Of het nu hondenvoer is of een boek, dan wel een politicus, de markt kent zijn onverbiddelijke wetten. De hele handel moet de deur uit, anders wordt er geen winst gemaakt, en geen winst betekent stagnatie en stagnatie betekent de ondergang van het expansionistische kapitalisme. Dat weet zelfs de grootste dwaas. Immers, zoals James Murdoch in 2009 nog eens in een speech benadrukte, is 'the only reliable, durable and perpetual guarantor of independence profit.' Winst, en niet zoiets vaags als bijvoorbeeld integriteit. De neoliberale werkelijkheid draait om geld, en Geert Mak cum suis streven er ten koste van de waarheid en de schoonheid naar om de elite te dienen, zodat zij allen zoveel mogelijk kunnen opstrijken. Nooit genoeg, want de rijken zijn per definitie onverzadigbaar, maar toch... elke winst is meegenomen. Mijn collega's kunnen dan ook niet vreemd opkijken dat de Russische journalist Dmitry Kiselev in de Guardian van donderdag 10 april 2014 opmerkte dat:
East and West appear to be trading places. In Russia we now take full advantage of freedom of speech, whereas in the West political correctness, or political expediency in the name of security, have become arguments against freedom of speech.
This is not happening in Russia. Why? Just because the Soviet Union and its one-party system are gone. Russia is gradually returning to a state more natural to the Russian soul, which Dostoyevsky describes so well in The Brothers Karamazov as 'capable of combining the most incongruous contradictions, and capable of the greatest heights and of the greatest depths.'
http://www.theguardian.com/commentisfree/2014/apr/10/russia-west-trading-places-freedom-of-speech-sanction-eu-dmitry-kiselev-putin
Danny Glover, Amerikaanse acteur en filmregisseur:
Every aspect of our lives, from what we buy, what is sold to us, who produces it, all those things are connected. It is not only a monopoly of wealth, it is a monopoly of information as well.
Naar aanleiding van een Amerikaanse corruptie- en een spionage-schandaal in de hoogste ambtelijke kringen waarover wel de buitenlandse media hebben bericht, maar dat door de Amerikaanse media geheim wordt gehouden voor hun eigen publiek, zette de voormalige Amerikaanse defensieanalist en klokkenluider, Daniel Ellsberg, uiteen dat
What happens is that people call up some of the top news people: 'get them off the story!' And having done that the other papers follow the lead of silence.
Als de kranteneigenaren de eisen van de economische en politieke elite niet gehoorzamen dan zou dit hun eigen ondergang betekenen, financieel of anderszins. Daarentegen worden ze beloond wanneer ze zich gedragen conform de onuitgesproken regels. Dit gesloten systeem werkt doorgaans afdoende, omdat iedereen erbij te verliezen en/of te winnen heeft. Belangrijk is te weten dat de corruptie van de media zich niet beperkt tot hetgeen wordt bericht. Het is vooral wat verzwegen wordt dat de 'vrije pers' zo onbetrouwbaar maakt. Elke journalist van de commerciële massamedia weet tot op de millimeter tot hoever hij mag gaan, wil hij niet gemarginaliseerd worden en zijn inkomen en imago verliezen. De journalistieke geboden en verboden heeft de doorsnee journalist al vóór hij wordt aangenomen geïnternaliseerd. Hij weet wat de 'inconvenient facts' zijn en dat daarover gezwegen dient te worden, 'without the need for any official ban.' En mocht de verslaggever in een onbesuisd ogenblik toch de grens overschrijden dan wordt hij snel van hogerhand gecorrigeerd. Het spreekt voor zich dat de claim als zou er sprake zijn van een 'vrije pers' ronduit absurd is. De Amerikaanse auteur en journalist John Nichols:
This country wasn't set up to have a government of, by and for the media-conglomerates. Democracy needs divers, competing voices. The consolidation of media has robbed us of that diversity. In many cases we have no voices. Whole areas of government band politics and power are going dark.
De ervaringen van kritische Amerikaanse intellectuelen staan haaks op de propaganda van mainstream-opiniemakers als Geert Mak met zijn beweringen in Reizen zonder John (2012) 'over het vitale karakter van de Amerikaanse democratie.' Meer over de Makkiaanse corruptie later.
Thomas Paine, Our Contemporary
Portrait of Thomas Paine by Auguste Millière (1880).
Cornel West, Richard D. Wolff and I, along with moderator Laura Flanders, next Sunday will inaugurate “The Anatomy of Revolution,” a series of panel discussions focusing on modern revolutionary theorists. This first event will be part of a two-day conference in New York City sponsored by the Left Forum, and nine other discussions by West, Wolff and me will follow in other venues later this year.
Sunday’s event will be about Thomas Paine, the author of “Common Sense,” “The Rights of Man” and “The Age of Reason”—the most widely read political essays of the 18th century, works that established the standards by which rebellion is morally and legally permissible. We will ask whether the conditions for revolt set by Paine have been met with the rise of the corporate state. Should Paine’s call for the overthrow of British tyranny inspire our own call for revolution? And if it should, to echo Vladimir Lenin, what must be done?
Thomas Paine is America’s one great revolutionary theorist. We have produced a slew of admirable anarchists—Alexander Berkman, Emma Goldman, Dorothy Day and Noam Chomsky—and radical leaders have arisen out of oppressed groups—Sitting Bull, Frederick Douglass, Elizabeth Cady Stanton, Fannie Lou Hamer, Martin Luther King Jr., Malcolm X, Cornel West and bell hooks—but we don’t have a tradition of revolutionists. This makes Paine unique.
There were numerous American leaders, including Benjamin Franklin, who hoped to work out an accommodation with the British crown to keep America a British colony, just as many now believe they can work through traditional mechanisms of power, including electoral politics and the judicial system, to reform corporate power. Paine, partly because he did not come to America from England until he was 37, understood that the British crown had no interest in accommodation; today, the corporate state similarly has no interest in granting any concessions. It became Paine’s job to explain to his American audience the reality of British power and what effective resistance would entail. Paine knew that the British monarchy, which wielded the global imperial power that American wields today, was blinded by its hubris and military prowess. It had lost the ability to listen and as a result had lost the ability to make rational choices. The inhabitants of New York would discover this when British warships and mercenary troops besieged the city.Paine’s brilliance as a writer—his essay “Common Sense” is one of the finest pieces of rhetorical writing in the English language—is matched by his clear and unsentimental understanding of British imperial power. No revolutionist can challenge power if he or she does not grasp how power works. This makes Sheldon Wolin’s book “Democracy Incorporated” and his concept of “inverted totalitarianism” as important to us today as Paine’s writings on the nature of the British monarchy were in 1776.
Paine created a new political language. He wrote in crystalline prose. “Common Sense” was read by hundreds of thousands. It was the first political essay in Enlightenment Europe to call for a separation between civil society and the state, terms that many writers had considered interchangeable. Civil society, Paine argued, must always act as a counterweight against the state in a democracy. Power, he warned, even in a democracy, carries within it the seeds of tyranny.
Paine, as George Orwell and James Baldwin did later, used his pen as a weapon. It was a weapon deeply feared by the monarchies in Europe, as well as the Jacobins in France, who imprisoned Paine and planned to execute him for denouncing the Reign of Terror. He spoke an undeniable truth. He called his readers to act upon that truth. “My motive and object in all my political works, beginning with Common Sense,” Paine remembered in 1806, “… have been to rescue man from tyranny and false systems and false principles of government, and enable him to be free.”
“Where liberty is, there is my country,” Benjamin Franklin once said to Paine. “Where liberty is not, there is my country,” Paine replied. For Paine, the role of a citizen extended beyond national borders. The fight of those living under any system of tyranny was his fight. “When it shall be said in any country in the world ‘My poor are happy; neither ignorance nor distress is to be found among them; my jails are empty of prisoners, my streets of beggars; the aged are not in want, the taxes are not oppressive; the rational world is my friend, because I am a friend of happiness’: when these things can be said,” Paine wrote, “then may that country boast of its constitution and its government.”
1 opmerking:
Minister Timmermans heeft in de Tweede Kamer een fel betoog gehouden tegen antisemitisme en racisme in Europa. Hij zei dat op momenten van crisis vaak zondebokken worden gezocht en dat Joden, zigeuners, moslims en andere minderheden vaak die zondebokken zijn.
"Als iets het Europees project bedreigt dan is het dit. Ik vind het een belangrijke taak van politici om de neiging een groep de schuld te geven, de Joden voorop, te onderdrukken". Het betoog van Timmermans leidde tot applaus en geroffel op tafels, onder meer van premier Rutte.
http://nos.nl/artikel/653400-fel-antiracismebetoog-minister.html
Een reactie posten