zondag 20 februari 2011

Nazmiye Oral 25

 
Mevrouw Oral, in diezelfde -- ditmaal voortreffelijke -- Opinie & Debat bijlage van de NRC schrijft de auteur/filosoof Ger Groot:

'De moderne mens heeft dankzij liberale denkers als John Locke en Adam Smith geleerd een individu te zijn. Een zelfzuchtige homo economicus was hij bij hén echter nog niet. In hun ogen was hij dankzij zijn moral sentiments nog altijd een wezen dat met zijn medemensen verbonden bleef. Maar de ontmaskeraars van de menselijke ziel wisten ook die illusie te ondermijnen. En daarmee vond het moderne individu zichzelf van de weeromstuit terug in wat de Franse schrijver Michel Houellebecq omschreven heeft als een ‘wereld als markt en strijd’.


De laatste stap in die ontwikkeling kon pas in de negentiende eeuw worden gezet, toen Darwin de natuur gekenschetst had als een niet aflatende struggle for life and survival. Problematisch werd dat, toen politieke theorieën zich van die gedachte meester maakten. Het strijdveld dat de menselijke samenleving geworden was, kon nu worden voorgesteld als een natuurtoestand die geen verdere rechtvaardiging behoefde. Met de darwinistische legitimatie in zijn achterzak mocht het achterdochtige, zelfzuchtige individu zichzelf voortaan niet alleen als feit, maar ook als voorbeeld beschouwen. Door te doen wat hij deed, handelde hij alleen maar naar de voorschriften van de natuur zelf.


Het is de combinatie van deze drie elementen geweest (individualisme, politiek darwinisme en achterdocht) die dit denken zo’n ongelooflijke kracht gegeven heeft. Daartegenover krijgt elk alternatief vandaag de dag onwillekeurig iets gekunstelds en vergezochts over zich. Elk beroep op maatschappelijkheid of altruïsme lijkt in strijd met wat deze achterdocht als ‘de werkelijkheid’ heeft leren zien. Geen wonder – zo zegt deze achterdocht – dat deze ‘softe’ visie op mens en maatschappij zich zo gemakkelijk knollen voor citroenen laat verkopen.'

Aldus Ger Groot. Ziehier het ver doorgevoerde individualisme dat u zo prijst, het vrije ik versus het verstikkende wij gevoel waarover u het heeft. Maar wat vrijheid lijkt blijkt al snel conformisme voor degene die door deze cultuur is gevormd. Er moet een synthese zijn. Een breuk leidt meestal tot trauma's, of tot de verheerlijking van de uiterlijke vormen van het nieuwe geloof. De bekeerling wordt, zoals we bij mevrouw Hirsi Magan/Ali zagen, roomser dan de paus, zodat zij, als voormalig aanhangster van de Moslim Broederschap, ons nu -- zonder veel kennis -- komt uitleggen hoe voortreffelijk de westerse cultuur is, een boodschap die er vooral bij reactionaire blanke mannen in de overgangsleeftijd als zoete koek ingaat. In wiens 'klauwen' zitten zij nu 'gevangen'? En hoe moeten zij nu uw Opzij-visie interpreteren dat 'vrouwzijn leuk [is] omdat er mannen bestaan'? Ik bedoel geldt dit voor alle vrouwen, al dan niet met een moedervlek 'op een door de natuur perfect gekozen plek,’ zijnde in uw geval: op uw 'linkerborst'? zoals u publiekelijk heeft bekend gemaakt. 


http://opinie.volkskrant.nl/artikel/show/id/7800/Gesluierde%20hersenen//


http://opinie.volkskrant.nl/artikel/show/id/7686/Gevangen%20in%20de%20klauwen%20van%20bange%20ouders//

1 opmerking:

Sjuul van Dissel zei

Hier kan het boek De dwaaltocht van het sociaal-darwinisme
Vroege sociale interpretaties van Charles Darwins theorie van natuurlijke selectie 1859-1918 van Cor Hermans
ISBN 9789057121760
626
2003
Paperback, gratis worden gedownload:
Dit boek is niet meer leverbaar via de boekhandel. Het kan uitsluitend voor eigen gebruik gratis als PDF-bestand worden gedownload. Doorsturen, kopiëren of verhandelen is niet toegestaan.
Klik op [Downloads] voor een PDF-bestand.

Darwins theorie van natuurlijke selectie had enorme religieuze en sociale implicaties vanwege de zuiver natuurlijke oorsprong van de mens, zijn geestesvermogens en zijn emoties. Sociaal gedrag, sociale organisatie en oorlogen konden voortaan gezien worden als evolutionaire overlevingsstrategieën.

In het fin de siècle (1870-1918) ontsproot aan het gedachtegoed van de evolutietheorie het `sociaal-darwinisme': een bont mengsel van sociale theorieën en programma's, van de sterilisatieplannen van de eugenetica (Galton), de doem­scenario's van raciale degeneratie (Vacher de Lapouge), tot de biologische staatstheorie (Bagehot) en het extreem liberale vooruitgangsevolutionisme van staatshater Spencer. Die veelvormigheid en dwalingen maakten `sociaal-darwinisme' tot een omstreden begrip.

Historicus Cor Hermans zoekt in de geschriften van onder andere Darwin, Spencer, Wallace, Haeckel en Schäffle antwoord op de vraag: `wat was nu eigenlijk sociaal-darwinisme?' In ieder geval niet een homogene ideologie. Toch vertoont het samenhang, vooral in de redeneerpatronen, opgebouwd rond de centrale notie dat de moderne maatschappij niet ongestraft de natuurlijke selectiemechanismen kan verstoren. Van belang is de rol van sociaal-darwinisme in het ontstaan van darwinistische sociologie en sociobiologie -- en daarbij in de actuele discussie of Darwins theorie over evolutie en natuurlijke selectie de sociologie uit haar crisis kan redden.
http://www.nieuwezijds.nl/Boek/9789057121760/De-dwaaltocht-van-het-sociaal-darwinisme/

Peter Flik en Chuck Berry-Promised Land

mijn unieke collega Peter Flik, die de vrijzinnig protestantse radio omroep de VPRO maakte is niet meer. ik koester duizenden herinneringen ...