dinsdag 16 november 2010

Derk Sauer 35

Noblesse Oblige, dat wil zeggen: ware adel kleedt zich nooit opzichtig, pist nooit door brievenbussen, weet dat alles van waarde weerloos is en beseft intuitief dat beschaving niet gekocht kan worden en dat alleen 'het gestage proces van verfijning in de loop van drie generaties efficiente boerenkinkels verandert in kwetsbare heren.' Het was Tomasi di Lampedusa die in De Tijgerkat zo helder beschreef hoe de nouveau riche 'niet gehinderd wordt door de honderden belemmeringen die eerlijkheid, betamelijkheid en zelfs een goede opvoeding voor de meeste anderen vormen,' en hoe de nieuwe rijke 'zich door de jungle van het leven [bewoog] met de zekerheid van een olifant die in rechte lijn voortwalst, bomen ontwortelend en hutten vertrappend, zonder ook maar iets te merken van de schrammende doornen en de jammerende slachtoffers.'

Naast de vorm bezit beschaving natuurlijk ook een inhoud. Die komt, kort samengevat, neer op het besef dat men alles met mate dient te doen, Meden Agan. Buitensporigheid verraadt grofheid. U zult dan ook nooit de echtgenotes van de ware adel, die zich overigens in alle sociale lagen van de bevolking bevindt, uitgedost zien als een etalagepop met een kanariegele jurk, behangen met protserige kettingen en vooral ook met een ring aan de wijsvinger. Dit is een schoolvoorbeeld van slechte smaak, het is te veel in het oog lopend en toont daarmee aan dat de nieuwe rijken geen maat weten. Door het exces willen ze opvallen, duidelijk maken dat ze geld hebben. Maar de ware adel hoeft dit niet te doen, die weet al generatieslang van elkaar dat men rijk is, financieel dan wel qua geest. Zo is er in Nederland een gegoede burgerij die men nooit op televisie aantreft of die nooit opzichtig gekleed allerlei parties afloopt om daar in gezelschap van soortgenoten allerlei onnozele opmerkingen te maken 'omdat men nu eenmaal zin heeft om iets te zeggen,' en die ook niet de belasting op allerlei manieren probeert te ontduiken.

De gegoede burgerij had tot voor kort een eigen krant, NRC/Handelsblad. Maar die is in handen gevallen van de Sauertjes en andere nieuwe rijken die de avondkrant alleen als lucratieve belegging zien. Het probleem nu is dat mijn oude vriend Derk Sauer het betreffende milieu niet kent. Hij is groot geworden als uitgever van pulpbladen in Rusland en denkt dat de gegoede burgerij in Nederland dezelfde is als de nieuwe rijke onderwereld in Rusland. Het probleem voor Sauer is nu dat de smaak van beide groepen fundamenteel uiteenloopt. De Russische mafiosi lopen als verklede apen rond en lijken uiterlijk veel op de koppen die men bij de PVV aantreft, terwijl de Nederlandse gegoede burgerij zich als het ware onzichtbaar voort beweegt. De nieuwe rijken moeten het hebben van duistere intriges, hardnekkige gierigheid en onverzadigbare hebzucht. Door hun rancunes en minderwaardigheidsgevoelens kunnen ze de maatschappij niet zien als een fragiele poging om orde te scheppen. Integendeel zelfs, de samenleving is voor hen als een schatkist die permanent geplunderd kan worden.

Ik vermoed dan ook dat de NRC het onder de nieuwe rechtse koers niet zal redden, want het publiek waarop Sauer mikt leest al De Telegraaf, terwijl de gegoede burgerij de krant zal gaan opzeggen. Slechts weinigen onder het laatstgenoemde publiek zijn geinteresseerd in de oppervlakkige meninkjes van al even oppervlakkige Tweede Kamerleden. Die meninkjes vernemen ze al genoeg. En om de proleterige opinietjes van volksvertegenwoordigers te vernemen van de partij van Wilders, daarvoor heeft de PVV-achterban niet de NRC in hun brievenbus nodig. De brievenbus is voor dit milieu geschikt voor heel andere doeleinden, zo weten we sinds kort van PVV-Kamerlid Lucassen.

Geen opmerkingen:

Peter Flik en Chuck Berry-Promised Land

mijn unieke collega Peter Flik, die de vrijzinnig protestantse radio omroep de VPRO maakte is niet meer. ik koester duizenden herinneringen ...